TÜRKLERDE YILBAŞI NARDUGAN

Last Updated on 15/06/2024 by ahmet can ayışık

 

“bilgedunyali.com” Yayın hayatına 29.11.2011 tarihinde “Türk Coğrafyasındaki Yılbaşı Noelden Farklıdır”  makalesi ile başlamıştı. Aradan 12 yıl geçti. Bu blogta yayınladığımız makaleler, kitaplar onbinlerce “Türk Çocuğu” tarafından okundu, izlendi. Mutluyuz, gururluyuz…

Bugün, artık 12 yıl öncekinden çok daha fazla sayıda insanımız “NARDUGAN KUTLAMALARININ” YA DA “NARDUGAN BAYRAMININ” daha Hıristiyanların Noel kutlamaları ortada yokken Türk coğrafyasında yaşayan bir kültür olduğunu biliyor. Yılbaşı için NARDUGAN’lı kutlama mesajları gönderimi yaygınlaştı. Çorbada bizim de tuzumuz olmuşsa “Ne mutlu bize!”

2023 Yılından 2024 yılına geçeceğimiz bugünlerde TÜRKLERİN YENİ YIL KUTLAMA GELENEĞİ ile ilgili birkaç ilave söz etmek istedim. Ama önce, araştırmacı yazar Sinan Meydan’ın; 2018 yılında Sözcü Gazetesi’nde yayınlanan konu ile ilgili  çok değerli bir köşe yazısını sizlerle paylaşmakta fayda görüyorum:

 

“…

İslam öncesinde Türkler de yılbaşı kutlardı. Cumhuriyet döneminde 1926’dan itibaren yılbaşı kutluyoruz. Ayrıca eski Türklerde “ağaç” kutsaldı. Türkler özel günlerde, bayramlarda ve yılbaşında ağaç süslerdi. Dahası, Avrupa’nın süslü Noel ağaçlarına karşı Osmanlı’nın da süslü nahılları vardı…

…Yeni yıla girerken, o meşhur “Yeni yılı kutlamak doğru mu değil mi?” tartışmasını da ihmal etmedik.
Peki ama yeni yılı kutlamanın, ağaç süslemenin bizim kültürümüzde yeri olmadığını iddia edenler ne kadar haklı?

ESKİ TÜRKLERDE YENİ YIL KUTLAMASI

İslam öncesinde Türkler, yılbaşını “bayram” olarak kutluyordu. Prof. Dr. Fuzuli Bayat’ın “Türk Mitolojik Sistemi” adlı eserindeki ifadeleriyle, Türklerde, “Yılın başlangıcının kutlanması evrenin yeniden yaratılması veya yenilenmesi anlamına gelmektedir. O nedenle de yeni yıl, yeni bir döneme girme, belli ritüellerle kutlanır. Her yeni yıl kozmogononin yenilenmesidir. (…) Her şeyin zamanla aşındığı, başlangıç enerjisinin gittikçe zayıfladığı bir zamanda yeni yılın kutsanması, insanların teskinlik kaynağını oluşturur.” (Fuzuli Bayat, Türk Mitolojik Sistemi-1, s. 102).

İslam öncesi Türklerde 15 Eylül-22 Aralık arası, zamanın ölüp yeniden doğduğu dönemdi. (Bayat, age, s. 100) Eski Türkler, 22 Aralık’ta güneşin yeniden doğuşunu bayram olarak kutluyordu. Eski Türkler yeni yılı, aslında doğanın uyanışı olarak görüyordu. Doğa baharda uyandığından Türkler özellikle bahara girerken “artmanın, üretmenin, yeniden dirilmenin bayramı” olan Saya Bayramı’nı kutluyordu. Ayrıca baharı karşılamak için ‘Kaplan’ ve ‘Argımak’ gibi oyunlar oynuyorlardı. Eski Türklerin bu yeni yıl kutlamaları, zaman içinde nevruz adı altında toplandı. (Bayat, age, s. 103, 105). Sözün özü, Türk kültüründe yılbaşı kutlaması vardı.

ESKİ TÜRKLERDE KUTSAL AĞAÇ

“Bizim kültürümüzde yeni yıl kutlaması yoktur” diyenlerin, aynı zamanda “Bizim kültürümüzde ağaç süslemek de yoktur” dediklerine tanık oluyoruz. Ancak bu da doğru değil. Öncelikle Türk kültüründe ağaç kutsaldır. Eski Türk sanatında ağaç çok yaygın olarak karşımıza çıkar. Mısır’dan Hindistan’a eski kültürlerin neredeyse tamamında görülen ‘Hayat Ağacı’, eski Türklerde halı ve kilim süsü, Anadolu Türk mimarisinde ise taş kabartma olarak görülür. Türk mitolojisine göre ‘Hayat Ağacı’, gökyüzündeki Tanrı Ülgen’e kadar uzanıyordu.

Akoğlan Söylencesi’ne göre bir ağacın tepesi, büyük tanrı Urunaytoyon’un bulunduğu göğün yedinci katına, kökleriyse yeraltının derinliklerine gidiyordu. (Yaşar Çoruhlu, Türk Mitolojisinin Ana Hatları, s. 117).

Eski Türklerde şamanlar, ağaçları gökyüzüne ulaşmak için bir merdiven olarak kullanıyordu. Gençler şaman olabilmek için ağaç dikerdi. Şamanlar ölünce ağaçları da kesilirdi. (Çoruhlu, age, s. 120).

Eski Türkler kayın ağacının, Tanrıça Umay ve Tanrı Ülgen’le birlikte gökten yere indirildiğine inanırdı. (Bayat, age, s. 180, Çoruhlu, age, s. 120).

Türk mitolojisinde “ağaçtan türüme” motifi de çok yaygındı. Oğuz Destanı’nda, Türeyiş Efsanesi’nde, Akoğlan Söylencesi’nde ağaçtan türeme vardır. (Çoruhlu, age, s. 115-120). Sibirya Türklerinde ise “ağaç ana” ve “ağaç baba” kavramları vardır. (Bayat, age, s. 180). Tabgaçlarda ve Çularda ise ağaç, “soyu” simgeliyordu. (Emel Esin, Türk Kozmolojisine Giriş, s.163).

Eski Türklerde “ağaç ayinleri” de çok yaygındı. Türkler bazı bayramlarda “ağaç etrafında dönme ayinleri” düzenliyordu. (Esin, age, s. 163). Oğuz Kağan Destanı’nda da bu ağaç ayinlerine veya ağaçlı ayinlere değinilmektedir. Eski Türkler, yeni yıla girerken kutladıkları “yeniden doğuş bayramı” sırasında da ağaç ayinleri yapıyordu. Türkler, yeniden doğuş bayramını “akçam ağacı” altında kutluyordu. Sümerolog Muazzez İlmiye Çığ’ın ifadesiyle, “Akçam ağacının altına Tanrı Ülgen için hediyeler koyuyorlar. Ağacın dallarına da ertesi sene için Tanrı’dan istedikleri şeyler için paçavralar veya kurdeleler bağlıyorlar. Aileler toplanıyor, güzel elbiseler giyiliyor, özel yemekler yeniliyor. Akçam ağacının etrafında şarkılar söylenip oyunlar oynanıyor…”

Eski Türklerde ağaç üretendi, Tanrıya ulaştırandı. Türkler, işte bu nedenle yeniden doğuş bayramında isteklerini Tanrı Ülgen’e ulaştırmak için süslü ağaçlardan yararlanıyordu. Yeni yıl, yeni dilekler demekti. Türklerdeki “dilek ağacı” inancının kökleri büyük olasılıkla buraya dayanıyor. Eski Türklerin yeni yılda süsledikleri akçam ağaçları, büyük olasılıkla, Orta Çağ’dan itibaren Hristiyan Batı’da Noel’de süslenen çam ağaçlarına esin kaynağı oldu. Bu arada, Batı’nın Noel ağaçları varsa, Osmanlı’nın da nahılları vardı.

 

OSMANLI’NIN NAHILLARI

Arapça “hurma ağacı” anlamına gelen “nahıl” bayramlarda, düğünlerde kullanılan yapay süslü ağaçlardı. Nahıllar bolluk, güç ve çoğalmayı simgeliyordu. Eski Anadolu’da ilk olarak Friglerde ve Hititlerde rastladığımız nahıllar, Osmanlı’nın da vazgeçilmezlerindendi. Osmanlı padişahları, saray erkanı zenginliklerini, güçlerini, ihtişamlarını dosta düşmana göstermek için düğünlerde devasa boyutta nahıllar hazırlatırdı. Osmanlı’da her aile maddi gücüne göre nahıl yaptırırdı. Nahıllar bir törenle, gelin evinin veya sünnet evinin önüne taşınırdı.

Düğün alayının önünde taşınan nahıllar çeşitli büyüklükteydi. Boyları ortalama 2 ile 4 metre veya 9 ile 12 metre arasındaydı. Dev nahıllar 24 ile 36 metre yükseklikteydi. Nahıllar genellikle servi veya hurma ağacı biçiminde yapılırdı. Dev nahılların iskeletleri demir çubuklarla güçlendirilirdi. Genelde iskeletleri kavak ağacındandı. Süslerin asılabilmesi için üzerine dallar takılırdı. Nahılların her katında, üstleri altın ya da gümüş yaldızla parlatılmış toplar, renkli küpler, mumlar, renkli kağıtlar, çiçekler, balmumu meyveler vardı. Dev nahıllar taşınırken devrilmesin diye dört gergi direğiyle güçlendirilirdi. Ayrıca nahılların tepesiyle tabanı arasında dengeyi sağlayacak halatlar vardı. Evliya Çelebi, Süleymaniye minaresi biçiminde balmumundan, rengarenk süslenmiş, ışıklı, parlatılmış nahıllar yapıldığını ve her birini 200 esirin taşıdığını yazıyor. Tarihçi Joseph von Hammer da Osmanlı’da nahılların, renkli balmumundan yedi top olarak piramid gibi yukarı doğru inceldiğini, tabanının 5-6 metre çapında olduğunu, bunlara kuşların, çeşitli hayvanların, yemişlerin, aynaların asıldığını belirtiyor. Evliya Çelebi, Osmanlı’da nahılcı esnafından söz ediyor. 17. yüzyılda İstanbul’da Tahtakale’de, Aksaray’da ve Odunkapısı’nda dört nahılcı dükkanının olduğunu yazıyor. En görkemli nahıllar, hiç tartışmasız padişah düğünlerindeki nahıllardı. Örneğin, Kanuni Sultan Süleyman’ın kız kardeşi Hatice Sultan’ın Makbul İbrahim Paşa ile evlenmesi dolayısıyla 1524’te düzenlenen şenlikteki iki gümüş nahıldan birinin 60.000, diğerinin 40.000 parçadan oluştuğu söyleniyor. Tepelerinde birer büyük mum yanan bu nahıllar, değerli taşlarla, anka gibi kuşlarla süslenmişti. Üzerlerinde altın kaplama balmumu toplar, turkuaz süsler ve yüzlerce inci vardı. Bu nahıllardan bir tanesinin değeri 40-50.000 altın dükaydı. Bu iki gümüş nahıl, iki köşk parası ediyordu. (Bkz. Özdemir Nutku, “Nahil”, TDV İslam Ansiklopedisi, C. 32.)

Şehzade Mehmed’in 1582’deki düğününde de çok görkemli nahıllar hazırlanmıştı. Altı katlı nahılların her katı farklı geometrik desende boyanmış, kenarlarına püsküllü renkli toplar ve balmumundan üzüm salkımları asılmış, renkli çiçeklerle, özellikle de lalelerle bezenmişti. Bu nahılların her biri güçlü kuvvetli 50 tersane askeri tarafından taşınıyordu. Bu nahıllardan birinin yüksekliği ‘bir minare boyu’ olarak tarif ediliyordu.

1675’te Edirne’de Sultan IV. Mehmed’in kızlarının düğünüyle şehzadelerinin sünneti için 150 nahılcı çalışmış ve 40 adet görkemli nahıl üretilmişti. 1.Ahmed’in 1612’deki çifte düğün şenliğinde dev nahıllar sokaklara sığmayınca 30 kadar ev yıktırılıyor. Sultan III. Ahmed’in dört şehzadesinin 1720’deki sünnet düğünü için de dev nahıllar hazırlanıyor. Devasa boyutları nedeniyle kalın halatlarla dar sokaklarda taşınmaya çalışılan nahıllar, sokaklara sığmayınca bazı evlerin cumbaları ve bazı çatıların geniş saçakları, hatta bazı evler yıktırılıyor.

Sultan İbrahim, 4 yaşındaki kızı Fatma Sultan’ı Fazlı Paşa’ya nikahlarken düzenlediği şenlikte yine dev nahıllar sokaklardan geçirilemeyince yol üzerindeki çok sayıda saçak ve balkon yıktırılıyor. Bu yıkılan yerler sonradan yaptırılıyor.
Görüldüğü gibi ecdat da ağaç süslüyor. Padişahların süslü nahılları, süslü Noel ağaçlarına ne kadar da çok benziyor.
“Kültürümüzde yok” diyerek yılbaşındaki süslü ağaçlara savaş açanların, çocuk yaştaki kızların evlendirilmesine savaş açtığını hiç duydunuz mu? Hiç sanmıyorum. Ancak 4 yaşındaki kızını evlendiren Sultan İbrahim’i eleştirmek yerine, “kültürümüzde var” diyerek çocuk gelinleri savunanları duymuşsunuzdur!

 

Osmanlı’dan Cumhuriyet’e yılbaşı

Osmanlı’da Batılı anlamda bir yılbaşı kutlamasından söz etmek mümkün değildir. Osmanlı’nın kullandığı Hicri takvime göre yeni yıl Muharrem ayıyla başlardı. Ancak yeni yıla girerken herhangi bir kutlama yapılmazdı. Tam tersine Muharrem ayının onunda Kerbela’nın matemi yaşanırdı. Bu nedenle Osmanlı’da yılbaşı sevinç değil acı demekti. Osmanlı’nın kullandığı Rumi takvimde yılbaşı Mart’a denk gelirdi. Ancak Osmanlı’da bu mali yılbaşı da kutlanmazdı.

Osmanlı’da 17. yüzyıldan itibaren yılbaşında bazı şairler padişahlara şiirler yazar, bazı devlet adamlarına hediyeler verilirdi. Ayrıca ulemaya rütbeler verilir, büyük memuriyetler dağıtılırdı. Buna karşın Osmanlı’daki Hristiyanlar, 24 Aralık’ı 25 Aralık’a bağlayan gece Hz. İsa’nın doğumunu kutlarlardı. Osmanlı Hristiyanları, Noel benzeri kutlamaları 31 Aralık gecesi de yaparlardı.
Osmanlılar, Batılı anlamda yılbaşına ilk kez 1829’da ilgi gösterdiler. O yılbaşında İstanbul’daki İngiltere elçisi, Haliç’teki bir gemide büyük bir balo verdi. Baloya Osmanlı devlet adamlarını da davet etti. Davetli devlet adamları sandallarla gemiye gidip sabaha kadar eğlendiler. 1856’da da Sultan Abdülmecit, Fransız elçisi Tovenel’in düzenlediği yılbaşı balosuna katıldı. Dansları seyretti. Memnun kaldı.

Osmanlı Müslümanları, ancak meşrutiyetten sonra yılbaşı kutlamalarıyla yakından ilgilenmeye başladılar. Refik Halid Karay’ın anlattığına göre, mütareke yıllarında İstanbul’da, yabancı ordu komutanlarının düzenlediği “frenk yılbaşıları” halkın dikkatini çekti.

Türkiye’de bugünkü anlamda yılbaşı kavramı Cumhuriyet’le birlikte gündeme geldi. 1926’da Hicri takvim bırakılıp Miladi takvime geçildi. 26 Aralık 1925 tarihli bir kanunla Rumi takvimin 1341 yılı Aralık ayının 31. gününün ertesi, yani 1 Ocak “yılbaşı” kabul edildi.

Türkiye’de ilk yılbaşı kutlaması 1927’da yapıldı. Daha 1 Ocak resmen “yılbaşı tatili” ilan edilmemişti. Ancak tesadüf eseri 1 Ocak 1927 cumaya denk gelmişti. O dönemde cumaları hafta sonu tatili olduğundan her tarafta yapılan yılbaşı eğlenceleri büyük rağbet görmüş, insanlar her tarafta sabaha kadar yılbaşını kutlamıştı. O ilk yılbaşında bir gelenek başlatıldı: İstanbul elektrik idaresi, gece tam saat 12’de şehrin ışıklarını bir dakika söndürdü. 1926-1935 arasında yılbaşı “tatil” değildi. Bu nedenle 31 Aralık geceleri yapılan yılbaşı kutlamaları, sabah herkes işine gücüne devam etmek zorunda olduğundan, belirli bir saatte sona ererdi. İlk Milli Piyango çekilişi de 1931’de yapıldı. O zamanki adıyla Tayyare Piyangosu, 31 Aralık 1931’de saat tam 24’te çekildi.

1935 yılında Başvekil İsmet İnönü’nün TBMM’ye sunduğu bir kanun teklifiyle 31 Aralık öğleden sonralarıyla 1 Ocak resmi tatil ilan edildi. Böylece yılbaşı kutlamaları resmi nitelik kazandı. 1930’larda gazeteler ve dergiler de yılbaşına sahip çıktılar. Yılbaşına  özel ekler verdiler, yarışmalar düzenlediler. Böylece yılbaşı kutlamalarının benimsenmesini sağladılar. 1930’larda yılbaşı tebrikleri alınıp verilmeye başlandı. Atatürk de ilk kez, 1938 yılbaşında aldığı tebrikleri yanıtladı. Atatürk, Anadolu Ajansı yoluyla kendisinin yeni yılını kutlayanlara “teşekkür” etti. (“Bizde İlk Yılbaşı”, Yakın Tarihimiz, C.4, s. 163. Gökhan Akçura, “Yılbaşıdır Bunun Adı”, Toplumsal Tarih, S.132, Aralık 2004, s. 31-37. “İkinci Kanun Nasıl ve Niçin Yılbaşı Olmuştur”, Yarım Ay, No: 46, 1 İkincikanun 1937, s. 30).

Demem o ki; kişi bilmediğinin düşmanıdır. Tarihimizi, kültürümüzü biraz bilirsek, ne yılbaşı kutlamanın ne de ağaç süslemenin kültürümüze aykırı olmadığını görürüz. Tabi “kültürümüz” derken Arap kültürünü kastediyorsanız, İslam öncesi Türk kültürünü ve Anadolu’nun 4 bin yıllık uygarlık birikimini reddediyorsanız başka!
Barış ve huzur dolu bir yıl diliyorum. Mutlu yıllar

…”

 

Sinan Meydan’a teşekkürlerimizle…

Evet değerli okuyucularımız; Türklerin, tek tanrılı dinlere girmesinden önceki inançlarına göre, yeryüzünün tam ortasında bir AKÇAM AĞACI vardır, bunun adı “HAYAT AĞACI”dır. Ölümsüzlüğün simgesi olarak kabul edilen ve Türk Mitolojisi’ne göre tüm insanların türediği bu ağaç, motif olarak halı, kilim ve diğer işlemelerinde de görülür. Türkler, Akçam ağaçlarının dallarına bantlar bağlayarak Tanrı’ya dileklerini iletirlerdi. Yerden göğe kadar uzanan bu ağaç figürü Türk ve Sümer geleneklerinde ortaktır.

31 Aralık olarak bildiğimiz yılbaşı ise yaşamımıza çok sonraları girmiştir. Avrupalıların “Noel Ağacı” geleneğinde bir TÜRK ETKİSİ etkisi olduğu da açıktır.

Türk inanışlarına göre 22 Aralık’ta gece gündüzle savaşır. Uzun bir savaştan sonra, gün geceyi yenerek zafer kazanır. Güneşin zaferini, diğer adı ile YENİDEN DOĞUŞU, Türkler büyük şenliklerle AKÇAM AĞACI altında kutlarlar. Güneşin yeniden doğuşu, bir YENİ DOĞUM olarak algılanır. Bu nedenle kutlanan Bayramın adı NARDUGAN (nar= güneş, tugan, dugan= doğan) DOĞAN GÜNEŞ’tir. NARDUGAN, Roma’da Satürnalya, Antik Yunan’da ise Dionysos Şenlikleri olarak kutlanan, Türklerde “GÜNEŞİN DOĞUŞU” anlamına gelen ve Ön Türklerdeki Atalar Kültü Döneminden günümüze kadar; Orta Asya coğrafyasında Güneş kültü adına kutlanan bir bayramdır. İSA’NIN DOĞUMU İLE HİÇBİR İLGİSİ BULUNMAMAKTADIR. Kutlanan kadim Türk takvimine de esas olan günlerin uzamaya başlamasıdır aslında. Çünkü, Türklerde Ay Yılı esasına dayalı olarak; 22 Aralık gününü izleyen ilk dolunayın çıktığı gün YENİ YILIN İLK GÜNÜDÜR.

İşte, Türkler, yani ATALARIMIZ, NARDUGAN BAYRAMI’nda güneşi geri verdi diye Tanrı Ülgen’e dualar ediyorlardı. Duaları Tanrı’ya gitsin diye Akçam ağacının altına hediyeler koyuyorlar, dallarına bantlar bağlayarak o yıl için iyi dilekler diliyorlardı. Kutlama gününün özelliğine uygun olarak, insanlar yeni kıyafetler giyiyor, akrabalar, bir araya geliyor ve özel yemekler hazırlıyorlardı. Kutlama sırasında, Akçam ağacının etrafında, “İnderbay” denilen dairesel bir oyun da oynarlardı. O gün, tüm kötülükler, dargınlıklar unutulur, herkes birbirine çok iyi davranırdı. Günümüzde, tamamen batı kültüründen kopya ettiğimiz, yılbaşı kutlamalarının kökeninde, kendi öz kültürümüz olduğunu hala ne yazık ki yeterince bilmiyoruz.

Türkler ile akrabalıkları bilimsel olarak kanıtlanmış olan Sümerlerde de “NARDUGAN BAYRAMI” kutlanması, yeni yıl kutlamalarının Türk kökenli olduğuna oldukça sağlam bir kanıttır.

Türkler’ in kutladığı diğer bayramlar olan PAKTIGAN ve KOÇAGAN Bayramları ile de uyumlu olan NARDUGAN’ ın, gündönümüne dayalı bayramlarla birlikte, üçlü bir yapının parçası olduğu görülmektedir. Nardugan, Moğol dilindeki Nar (Güneş), TÜRK dilindeki Tuqan (Doğan) sözcüklerinden oluşmuştur. Tatarlar bu bayrama “Koyaş Tuğa” yani “Güneş Doğan” günü derler. Başkurtlar, Udmurtlar Nardugan veya Mardugan, Mişer Tatarları Raştua, Çuvaşlar Nartavan ya da Nartukan, Zırizyalar Nardava, Mokşalar Nardvan adını verirler.

Batı toplumlarının, pagan cehaleti içinde bir inanç sistemine sahip olduğu, doğu toplumlarının ise ateşe ve putlara taptığı dönemde, Türk insanı “Yer – Su” inancına, aksakallı bilge ve yardımsever kişi, “Tengri Ülgen”e ve kış mevsiminin atası “AYAZ ATA”ya inanmıştır. “AYAZ ATA” ve taklidi olan “Noel Baba”nın giydiği kıyafetler kadim Türk insanının giydiği kıyafetlerdir.

AYAZ ATA, Türk, Altay ve Orta Asya mitolojilerinde, özellikle Kazak ve Kırgız Türkleri’nde, Türkmenlerde SOĞUK HANI olarak tanımlanmaktadır. Ayaz Ata Türk Mitolojisine göre kışın soğukta ortaya çıkan, kimsesizlere ve açlara yardım eden, garipleri sevindiren bir efsaneydi.

Ayaz Ata ve Kar Kız…

Özbeklerde Ayoz Bobo,

Kırgızlarda Ayaz Ata (Аяз Ата)

Kazaklarda Ayaz Ata (Аяз Ата),

Azerbaycan Türklerinde Şahta Baba,

Tatarlarda Qış Babay,

Başkurtlarda Kış Babası olarak bilinir ve ‘Kar Kızı’ adında bir de kızı veya torunu vardır.

Türkmenistan’da Nardugan Bayramı töreni..

Nar Tugan güneşin doğum kutlamaları da İsa’nın doğum kutlamalarına Noel’e dönüşmüştür.

Noel kelimesi de Noio (yeni) ve Helios (güneş) kelimelerinden oluşmuştur.

Yani Nar Tugan’la özdeşdir.

Ülgen’in yerini, aynı onun gibi uzun kaftan, kürk başlı, kırmızı kuşak ve çizme giyen Pere Noel / Santa Klaus almıştır.

Oysa Orta Asya’daki Türk inanışına göre Ülgen İyilik Tanrısıdır.

İyilik simgesi Noel Baba efsanesine gelince; özünde, eski Türk inancındaki Tanrı Ülgen’in iyilikçi yanına değinmemiz gerekiyor. Bembeyaz sakallı, uzun kaftanlıydı ve Akçam ormanlarında, Altın Köşk’te yaşardı. Altay Türkler’inde, aydınlık alemi, yukarıdaki dünyada iyi ruhlarla bulunurdu. Orta Dünya’da insanlar, aşağıda ise kötü ruhlar yaşardı. Türkler gelenek ve inançlarını göçlerle batıya taşıdı. Bu inançların en yaygın uygulandığı Anadolu; Orta Asya Türk yurdunun uzantısı gibidir. MS. 3’üncü yüzyılda Hunların, Kafkaslardan Atlantik’e uzanan göç dalgasıyla, Türkler’in tek tanrılı “Tengri inancı” çok tanrılı Avrupa’yı, kökten etkileyen bir faktör olmuştur. Türkler, sadece kılıçlarıyla değil, kültürleri ile de Avrupa’yı etkilemiştir.

Evet; zaman içerisinde Nar-Dugan, güneşin doğumu; Hıristiyanlıktan sonra Avrupa’da 24/25 Aralık’taki İsa’nın doğum günü kutlamaları şekline dönüşmüştür. Görüldüğü gibi çam süslemeleri, ağaç dallarına dilek simgeleri bağlanması ve hatta hediyeleşme geleneği Hıristiyanlıktan çok önce Türk kültüründe zaten vardı.

Muazzez İlmiye Çığ, İznik’te 325 yılında toplanan ilk evrensel Hıristiyan konseyinin, Anadolu’daki çam ağaçlı kutlama geleneğini alarak bugünkü yaygın yılbaşı kutlamalarının altyapısını oluşturduğunu yazar. Yani, çam ağaçlı yeni yıl kutlaması İsa’dan yüzyıllar öncesinden Orta Asya’daki Türk kültüründe zaten mevcuttu. İsa’nın yaşadığı topraklarda ise çam ağacı yetişmezdi ve sonbaharda doğan İsa’nın doğumu için 25 Aralık tarihi birkaç yüzyıl sonra seçilmiştir.

Özünde, Hristiyanların simgesi Noel Baba figürü ve ilgili hikayelerin kökeni Türk geleneklerinden alınmadır. Çünkü,Noel Baba denilen kişinin yaşadığı iddia edilen yıllardan yüzyıllar öncesinde Orta Asya’da AYAZ ATA ve KAR KIZ öyküleri vardı. İnsanlığın koruyucusu Ülgen (Orta Asya’daki Türk inanışına göre Ülgen İyilik Tanrısıdır), uzun sakallı ve pelerinliydi.

Büyük önder Mustafa kemal Atatürk ne diyor?

“Tarihini bilmeyen bir millet, yok olmaya mahkumdur.”

Biz Türkler Medeniyetlerin ve dinlerin Batı’ya ve dünyaya yayıldığı yerden geliyoruz. Biz onlardan değil, onlar bizden aldılar!

Bilimde, sanatta, uygarlıkta ve bunlara bağlı, hayata dair birçok alandan, “Türk Kültürü” kendinden başka toplumları etkileyebilecek kadar, özel örnekler sergilemiştir. Ne yazık ki kadim kültürümüzün, özel değerlerine sahip çıkamadık. Onları batı kültürüne kaptırmakla kalmadık; bize ait değerleri, onlardan taklit ederek yaşamaya başladık. Şanlı tarihimizdeki birçok atamızın dediği ve yüce ATATÜRK’ün de açık seçik ifade ettiği gibi;

“Türklüğün, unutulmuş büyük medeni vasfı ve büyük medeni kabiliyeti; bundan sonraki gelişmesi ile geleceğin, yüksek medeniyet ufkunda, yeni bir güneş gibi doğacaktır.”

Bütün Türk çocuklarının, bilgedunyali.com okuyucularının, bütün Türk dünyasının NARDUGAN BAYRAMI ve YENİ YILI KUTLU OLSUN!